ختم نبوت

مباحث این کتاب با کتاب «خاتمیت» همپوشانى دارد و هر دو یک هدف را دنبال مى‌کنند و عناوین مباحث آن عبارتند از: راز ختم نبوت، جبر تاریخ، نیازمندی‌ها، مقتضیات زمان، تحرک و انعطاف، اجتهاد.
ظهور دین اسلام با اعلام جاودانگى آن و پایان یافتن دفتر نبوت توأم بوده است. مسلمانان همواره ختم نبوت را امر واقع‌ شده تلقى کرده‌اند. هیچ‌گاه براى آن‌ها این مسئله مطرح نبوده که پس از حضرت محمّد صلى‌الله‌ علیه‌و‌آله پیغمبر دیگرى خواهد آمد یا نه. چه، قرآن کریم با صراحت پایان یافتن نبوت را اعلام و پیغمبر بارها آن را تکرار کرده است. در میان مسلمین اندیشه ظهور پیغمبر دیگر، مانند انکار یگانگى خدا یا انکار قیامت، با ایمان به اسلام همواره ناسازگار شناخته شده است.
تلاش و کوششى که در میان دانشمندان اسلامى در این زمینه به عمل آمده است، تنها در این جهت بوده که مى‌خواسته‌اند به عمق این اندیشه پى‌ببرند و راز ختم نبوت را کشف کنند. در کتاب ختم نبوت، قدر مسلّم این است که وحى، تلقى و دریافت راهنمایى است از راه اتصال ضمیر به غیب و ملکوت. نبى، وسیله ارتباطى است میان سایر انسان‌ها و جهان دیگر و در حقیقت پلى است میان جهان انسان‌ها و جهان غیب. نبوت از جنبه شخصى و فردى، مظهر گسترش و رقاء شخصیت روحانى یک فرد انسان است و از جنبه عمومى، پیام الهى است براى انسان‌ها به منظور رهبرى آنها که به وسیله یک فرد به دیگران ابلاغ مى‌گردد.